Echte armoede

Ik rijd samen met Léon van Gondar naar Gorgora. We passeren verschillende mensen die langs de stoffige wegen lopen. Opeens zwaait er een vrouw met haar moeder naar ons. Ik zal dit nooit vergeten. Het was een traditionele vrouw met een grote amulet en grote oorbellen aan. De chauffeur voelt aan dat er iets mis is en stopt de wagen. Ze heeft tranen in haar ogen. Na een paniekerig gesprek legt de taxichauffeur ons uit dat haar kind van zes malaria heeft. Ze heeft al een dag gelopen naar de medische post en weer terug. De medische post wil niets doen omdat ze te weinig geld heeft voor malariatabletten. Het gaat om zes dollar. Léon pakt snel zijn portemonnee en geeft haar het geld. We brengen haar met de auto naar de medische post. De dankbaarheid en opluchting van de moeder is met geen pen te beschrijven.

Armoede, zeker die is er, maar toch in mindere mate dan ik aanvankelijk dacht. Ik weet nog dat ik de eerste keer naar Ethiopië ging. Bepakt en bezakt met sultana’s en rijstwafels. Ik heb ze de laatste dag van mijn verblijf ter plekke uitgedeeld, want het land was beter ontwikkeld dan ik dacht. Armoede is in Afrika overigens een relatief begrip. Natuurlijk is er armoede. Maar dat is vooral in geld. Op het platteland in Ethiopië geldt vooral een ruileconomie.  Geld om een ziekenhuis te betalen, getuige ook onze ervaring… daar ontbreekt het aan.

In Afrika ziet men armoede overigens in een heel andere context. Zo kwam er eens een enthousiaste en betrokken hulpverlener naar een ruraal gebied en ging naar de burgemeester :” Ik ben gekomen om jullie te helpen armoede te bestrijden. Ik vraag verschillende mensen. ‘Kunt u mij vertellen waar de nood het hoogste is? Daar wil ik graag beginnen.’ Maar wie ik ook spreek, allen geven aan geen armoede te kennen. ” De burgemeester is helemaal verbaasd, maar moet ook lachen en zegt: “Beste man, hier heerst geen armoede, kijk eens om je heen. Ziet u armoede? Wij hebben toch elkaar?  En juist dit is de kracht van het Afrikaans denken,ook wel Ubuntu genaamd wat zoveel betekent als “I exist because of we”.

Tja, wie is er nu arm?